دیازپام (Diazepam) در گروه بنزودیازپین ها با اثر طولانی قرار می‌گیرد.
به گزارش روانشناسی ایران، دیازپام با نام تجاری والیوم (Valium) داروی مسکن و خواب‌آور است که برای تسکین اضطراب، اختلالات خواب و اختلالات هراس تجویز می‌شود.
این دارو همچنین به‌عنوان ضد تشنج و شل‌کننده ماهیچه اسکلتی، درمان انقباض عضلانی و تشنج (تب و تشنج در کودکان یا حمله صرع) نیز استفاده می‌شود.
نوع مصرف دیازپام
این دارو باید در بزرگسالان در مواردی همچون درمان اختلال اضطراب دو میلی گرم در سه زمان در طی روز،
و در صورت نیاز پانزده تا ۳ میلی در روز در مقادیر تقسیم شده هم می توان استفاده نمود تا نتیجه مورد نظر حاصل شود.
موارد مصرف
دیازپام دارویی مسکن و خواب‌آور است که در رده درمانی بنزودیازپین‌های طولانی اثر قرار می‌گیرد و متابولیتهای کبدی آن نیز فعال هستند.
دیازپام برای تسکین اضطراب، اختلالات خواب و اختلالات هراس تجویز می‌شود.
این دارو همچنین به‌عنوان ضد تشنج و شل‌کننده ماهیچه اسکلتی، درمان انقباض عضلانی و تشنج (تب و تشنج در کودکان یا حمله صرع) نیز استفاده می‌شود.
این دارو برای اضطراب ، سندرم قطع مصرف الکل ، اختلالات تشنجی ، درمان اضافه صرع میوکلونیک ، درمان وحشت و ترس بیش از حد ، اسپاسم عضلات اسکلتی ، سردرد ، تکانهای غیر ارادی یا لرزش توصیه می‌شود .
در کوتاه مدت برای درمان‌اضطراب و بیخوابی، و به‌عنوان داروی کمکی در درمان علائم حاد قطع مصرف‌داروها، حمله مداوم صرعی و تشنجات‌ناشی از تب و مسمومیت‌ها، گرفتگی عضلات اسکلتی، مصرف قبل از جراحی(به‌عنوان داروی پیش بیهوشی) به‌کارمیرود.
مکانیسم اثر
مانند سایر بنزودیازپین‌ها آگونیست گیرنده‌های بنزودیازپینی بوده که با اثر بر روی گیرنده‌های گاما آمینوبوتیریک اسید و در نهایت ورود یون کلر به نورونها اثرات خود را اعمال می‌کند.
عوارض جانبی مصرف دیازپام
خواب آلودگی شدید، ضربان قلب کند، تنگی نفس، عدم تعادل، تب، لرز، افت قوای ذهنی، زخم‌های دهانی، تکلم نامفهوم، زردی پوست یا چشمان، گلو درد، از دست رفتن حافظه، بیخوابی، اضطراب، یا تحریک پذیری، کبودی یا خونریزی غیر عادی.
در صورت بروز هر یک از این مشکلات، بیمار باید با پزشک معالج مشورت کند.
برای ترک این دارو با پزشک معالج مشورت کنید، دیازپام می تواند اعتیاد آور باشد و قطع ناگهانی آن عوارضی در پی دارند مانند:
- استفراغ
- تهوع
- تعریق و حساسیت به نور
- احساس سوزن سوزن شدن یا گزگز
- دردهای شکمی
- افت قوای ذهنی
- اختلال در بینایی
- سر گیجه
- احساس وابستگی زیاد به دارو
بعضی از عوارض قطع داروی Diazepam
- تهوع
- یبوست
- اسهال
- خشکی دهان
- خواب آلودگی
- سردرد
- سرگیجه
- تعریق زیاد
طبیعی هستند که در صورت مشکل ساز بودن نیاز به مشورت با پزشک معالج است.
به علت ایجاد احساس خواب آلودگی و عدم تمرکز در هنگام رانندگی و کار در مصرف دیازپام توصیه نمی شود.
در زمان بارداری و شیر دهی، در صورت مصرف داروهای دیگر مانند ضد افسردگی یا ضد تشنج، مصرف الکل و داشتن اعتیاد با پزشک معالج مشورت شود. این دارو باید دور از دسترس کودکان، دور از گرما، نور مستقیم نگهداری شود.
اعتیادآوری
عوامل متعددی در شکل‌گیری اعتیاد به دیازپام و سایر قرص‌های آرام بخش دخیل هستند.
افرادی که به‌طور دائمی از این داروها استفاده می‌کنند به تدریج به آن وابسته شده و برای دستیابی به همان میزان آرامش قبلی، مجبور به مصرف میزان بیشتری از آن هستند.
با مصرف دوزهای بالاتر، فرد دچار تالورنس و مقاومت بدن شده و نه تنها به مصرف آرام بخش‌ها وابسته می‌شود، بلکه میزان مصرف خود را نیز دائماً افزایش می‌دهد.
عامل دیگری که باعث وابستگی افراد می‌شود، بعد روانی نیاز به مصرف است.
برای مثال افرادی که برای درمان عصبانیت تحت تجویز قرص‌های آرامبخش قرار می‌گیرند،
از نظر روحی نیز به آن وابسته شده و عادت می‌کند،
تا برای پیشگیری از بروز عصبانیت، همواره به قرص‌های آرام بخش پناه ببرند.
این افراد به احساس آرامش و نئشگی ناشی از مصرف مواد وابسته شده،
و به سرعت باعث رشد و توسعه بیماری اعتیاد می‌شوند.
معتادان به آرام بخش‌ها استفاده از این قرص‌ها را به عنوان یک راه حل موقت برای تسکین دردهای جسمی و روحی خود انتخاب کرده،
و خواه ناخواه مرز بین مصرف درمانی، و سوء استفاده از مواد را گم می‌کنند.
همین امر سبب می‌شود که به راحتی در دام چرخه اعتیاد گرفتار شده،
و باعث گسترش هرچه بیشتر این وابستگی شوند.
گردآوری: روانشناسی ایران
